Kọwaa, Nye ike, Jikọọ

 

Ndepụta Nkọwa

Ịchọpụta ọrịa kansa nwere ike ịdị gị ka ịmụ asụsụ ọhụrụ dum. N'ebe a, ị nwere ike ịchọta nkọwa maka okwu dọkịta gị nwere ike iji.

B  C  D  E  F  G  H  I  J K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U V W X Y Z

 

A

Usoro ọgwụgwọ adjuvant: - Ọgwụgwọ ndị ọzọ enyere iji belata ohere nke ọrịa kansa ịlaghachi.

Ntụle - Mwepụ nke akụkụ ma ọ bụ akụkụ ahụ na ịwa ahụ.

Ọgwụ mgbochi - Akụkụ nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ nke na-amata ihe na-abụghị nke ahụ ma rapara n'ahụ ha gụnyere mkpụrụ ndụ kansa.

antigen – Ihe nrịbama n’elu cell nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ghọtara dị ka 'onye mba ọzọ'.

 

B  

Biopsy - Usoro ahụike nke gụnyere iwepụ obere anụ ahụ n'ahụ nke a na-enyocha ya n'okpuru microscope.

Biomarker – A molekul na ahu nke nwere ike na-egosi kpọmkwem ọnọdụ ma ọ bụ usoro na ahụ.

C

cancer – Ọrịa ebe mkpụrụ ndụ na-ekewa ma na-eto na-enweghị nchịkwa ma nwee ike gbasaa n'akụkụ ndị ọzọ nke ahụ.

Ogwe - Ọkụ na-agbanwe agbanwe nke a na-etinye n'ime akwara nwere obere agịga, nke a ga-eji na-ebuga ọgwụ.

Ahịrị etiti - Ọkụ na-agbanwe agbanwe nke a na-etinye n'ime veins buru ibu n'ime obi. Nke a nwere ike nọrọ ebe izu/ọnwa ma nwee ike iji nye ọgwụ na nyocha ọbara.

Sistemụ Nerjọ Central – Ụbụrụ na ọgidigi azụ.

Mmemme iji ọmịiko- Ọgwụ ndị na-enyeghị ikike ugbu a maka osteosarcoma mana enwere ike inye ya mgbe ọ nweghị ọgwụgwọ ọzọ na-arụ ọrụ.

Azịza ya zuru oke – Mgbe ọrịa kansa na-apụ n'anya kpamkpam mgbe ọgwụgwọ gasịrị.

D

DNA – The molekul nke nwere ozi mkpụrụ ndụ ihe nketa na-eme ka ị bụrụ onye ị bụ.

Ọmụmụ mmụba dose - Ọnwụnwa ebe ọnụọgụ ọgwụ na-abawanye ruo mgbe achọpụtara oke nchekwa kachasị elu.  

E

Enzymes – Molecules n’ime ahụ na-eme ka mmeghachi omume kemịkal dị ngwa.

Mpempe Ntughari - Ndepụta atụmatụ na-ekpebi onye na-enweghị ike isonye na nnwale ụlọ ọgwụ.

Mgbasawanye ohere - Ọgwụ ndị na-enyeghị ikike ugbu a maka osteosarcoma mana enwere ike inye ya mgbe ọ nweghị ọgwụgwọ ọzọ na-arụ ọrụ.

F

Nkọwa – Ikike ịmụ ụmụ.

Usoro ọgwụgwọ mbụ – Nhọrọ mbụ nke ọgwụgwọ.

G

ọkwa – Olee ngwa ngwa mkpụrụ ndụ kansa na-eto ma na-ekewa.

I

Enweghi usoro – Usoro n’ime ahụ nke na-alụso ọrịa ọgụ.

Immunocompromised - Onye na-enwekarị ike ibute ọrịa. Nke a nwere ike ịbụ n'ihi ọrịa ma ọ bụ ọgwụgwọ.

Immunosuppressed - Onye na-enwekarị ike ibute ọrịa. Nke a nwere ike ịbụ n'ihi ọrịa ma ọ bụ ọgwụgwọ.

Nchịkọta Ntuba - Ndepụta atụmatụ nke na-ekpebi onye nwere ike ịbanye na nnwale ụlọ ọgwụ.

Mmiri - Mmiri mmiri dị ka ọgwụ a na-enye n'ime akwara.

Ihe mgbochi - Ọgwụ na-egbochi ma ọ bụ na-ebelata ọrụ nke otu protein.

Inpati – Mgbe mmadụ na-anọ n'ụlọ ọgwụ mgbe ọ na-anata ọgwụgwọ.

Ntinye - Ọgwụ a na-enye n'ime akwara.

L

Obodo - Ọrịa cancer nke dị naanị na saịtị ebe ọ malitere na mbụ.

M

Ngwọta nlekọta - Ọgwụgwọ a na-enye iji gbochie ọrịa kansa ma ọ bụ na-aga n'ihu ma ọ bụ na-alọghachi azụ.

Ọjọ- Okwu ọzọ iji kọwaa mkpụrụ ndụ kansa: mkpụrụ ndụ na-eto ma na-ekewa na-enweghị nchịkwa ma nwee ike gbasaa n'akụkụ ndị ọzọ nke ahụ.

Metastasis – Selụ ọrịa kansa esila na saịtị ebe ha tolitere ruo n’akụkụ ahụ ndị ọzọ.

Otu egwuregwu dị iche iche – Otu ndị ọkachamara ahụike na-ezukọ iji hazie ọgwụgwọ mmadụ.

 

N

Usoro ọgwụgwọ Neo-adjuvant - Ọgwụgwọ a na-enye iji belata etuto ahụ tupu ọgwụgwọ isi (na-abụkarị ịwa ahụ).

Neutropenic – Obere mkpụrụ ndụ ọbara ọcha.

 

O

Oncologist – Dọkịta na-ahụ maka ọrịa kansa.

Dọkịta Orthopedic – Dọkịta bụ ọkachamara n’ịgwọ ọnọdụ ndị metụtara ọkpụkpụ.

Ọpụpụ – Mgbe mmadụ nwetara ọgwụgwọ n'ụlọ ọgwụ mana ọ naghị anọ abalị.

 

P

Ọgwụ ụmụaka – Ime na ụmụaka.

Ọkachamara ọrịa ụmụaka - Ndị dọkịta na-ahụ maka ọnọdụ na-emetụta ụmụaka.

Na -agwọ ọrịa - Ọgwụgwọ ma ọ bụ nlekọta e mere iji nyere aka jikwaa mgbaàmà nke ọnọdụ mana anaghị agwọ ya.

adọ - Usoro dị iche iche nke ule ụlọ ọgwụ nke a ga-emerịrị iji nyochaa ọgwụ ọhụrụ. Agba 1 bụ ọkwa mbụ ebe nkeji 4 bụ nke ikpeazụ. Gụkwuo maka usoro ndị a Ebe a.

Azịza nke akụkụ – Mgbe akpụ na-akawanye nta ka a gwọchara ya mana ọ naghị apụ apụ kpamkpam.

placebo - Ọgwụgwọ na-adịghị arụ ọrụ nke a na-enye n'oge ule ụlọ ọgwụ ma jiri ya tụnyere ọgwụ mmasị iji hụ otú ọgwụ ahụ si dị irè. Ọgwụ placebo ga-adị ka ọgwụ na-arụ ọrụ ka ndị sonyere na nnwale ahụ amaghị ọgwụ ha na-anata, nke nwere ike imetụta nsonaazụ ya. Agaghị enye gị placebo n'onwe ya ma ọ bụrụ na ịchọrọ ọgwụgwọ na-arụsi ọrụ ike maka osteosarcoma gị.

Platelet – Selụ n’ime ọbara na-enyere aka ịkwụsị ọbara ọgbụgba.

Mgbe arụchara ọrụ ahụ – Mgbe ịwa ahụ

Ọganihu Freelanahụ Free – Ogologo oge mmadụ na-ebi na ọrịa kansa mana ọ naghị akawanye njọ.

Prophylaxis – Ọgwụgwọ e nyere iji gbochie ihe ime.

Onye di ala – Ngwa e mere iji dochie akụkụ ahụ na-efu efu.

protein - Achọtara na sel na mkpa maka mmepe, uto na ọrụ nke ahụ anyị.

Metastasis nke akpa ume – Selụ ọrịa kansa gbasaworo na ngụgụ.

 

R

Ntighari – Ọrịa cancer a na-agwọ ma na-alọghachi.

Refractory - Ọrịa cancer na-adịghị anabata ọgwụgwọ.

Ndaghari – Ọrịa cancer a na-agwọ ma na-alọghachi.

Ntughari – Mgbe a na-enwekwaghị ihe àmà ọzọ nke ọrịa kansa na ahụ mmadụ.

Nnyocha – The ịwa ahụ mwepụ nke etuto ahụ.

 

S

Ọrịa Anụ - Ọrịa cancer na-adịghị aga ma ọ bụ na-aga n'ihu.

ogbo - Ụzọ iji mara nha na mgbasa nke ọrịa cancer na enyemaka iji duzie ọgwụgwọ.

Ụdị Ọmụmụ - Enwere ụdị ule dị iche iche a na-eme iji zaa ajụjụ dị iche iche. Gụkwuo maka ụdị ọmụmụ ihe Ebe a.

Sistemụ - Na-emetụta ahụ dum.

 

T

Ụdị - Otu mkpụrụ ndụ ahaziri ahazi nke na-arụkọ ọrụ ọnụ iji rụọ ọrụ.

Tumor – Otu uka nke mkpụrụ ndụ na-eto eto ebe ha na-ekwesịghị ịbụ. Tumors nwere ike ịdị njọ ma ọ bụ dị njọ. Ụbụrụ na-adịghị mma anaghị agbasa n'akụkụ ahụ ndị ọzọ ebe ụbụrụ ọjọọ na-arịa ọrịa kansa ma nwee ike ịgbasa.

 

"Ọ bụ njikọ ahụ dị n'etiti onye ọrịa na ndị otu na mụ onwe m yana mmekọrịta dị n'etiti ilekọta onye nọ n'afọ iri na ụma na ndị mụrụ ha na ezinụlọ ndị ọzọ ka m hụrụ na ọ na-akwụghachi ụgwọ n'ezie."

Dr Sandra StraussUCL

Soro akwụkwọ akụkọ anyị nke nkeji iri na ise ka ị na-eme nchọpụta, mmemme na akụrụngwa kachasị ọhụrụ.